Liczba pacjentów z dysfunkcją układu czaszkowo-żuchwowego w ostatnich latach wzrasta. Niektórzy badacze szacują, że problem ten dotyczy 60–90% populacji ludzi dorosłych. Prawdopodobnie związane jest to z wpływem stresu cywilizacyjnego a także nieprawidłowej postawy ciała. Wiadomo, że sytuacje stresowe, zwłaszcza przewlekłe, mogą powodowac dolegliwości narządu żucia. Mięśnie zawiadujące żuchwą odgrywają znaczącą rolę w życiu emocjonalnym człowieka, na sytuacje stresowe reagują wzrostem napięcia. Organizm wyładowuje tłumione agresje nie drogą naturalną, lecz w postaci czynności zastępczych – parafunkcjonalnych, koncentrujących się głównie na narządzie żucia, w którym niegdyś były zaprogramowane w celach agresywnych. Przykładem parafunkcji (nawyków ruchowych) jest bruksizm, zgrzytanie zębami. Sytuacje takie znajdują odzwierciedlenie w powszechnie używanych powiedzeniach, takich jak: „zgrzytac zębami ze złości”, „rozgryźc jakiś problem”. W większości przypadków pacjenci skarżą się na ból związany z ruchami w stawie skroniowo-żuchwowym, nasilający się zwłaszcza w trakcie żucia. Istotnym, i często mylącym, jest fakt , że ból ten promieniuje do różnych okolic głowy, karku i obręczy barkowej. Układ czaszkowo-żuchwowy jest wysoce złożony pod względem budowy, jak i pod względem czynności. . Istnieje wiele odmiennych opinii na temat etiologii, leczenia, a nawet terminologii służących do opisania dysfunkcji stawów skroniowo- żuchwowych i rejonu czaszkowo-szyjnego. Leczeniem tych jednostek chorobowych zajmują się różni specjaliści np., stomatolodzy, ortopedzi, neurolodzy, niemniej w zdecydowanej większości publikacji naukowych zwraca się uwagę na potrzebę postępowania kompleksowego – interdyscyplinarnego. Znaczącą rolę w terapii zajmuje rehabilitacja ze szczególnym uwzględnieniem technik manualnych. Wynika stąd potrzeba szczegółowej znajomości badania mięśni i stawów rejonu czaszkowo-żuchwowego. Przykładowe objawy tej dysfunkcji to: 

- bolesnośc uciskowa mięśni i (lub) stawu skroniowo-żuchwowego 

- zespoły mięśniowo-powięziowe z bólami rzutowanymi 

- bóle głowy, 

- zaburzenia słuchu zaburzenia ruchomości głów żuchwy w postaci tzw. przeskakiwania, trzasków i trzeszczenia 

- w s.s.ż. i (lub) ból, towarzyszące ruchom żuchwy zaburzenia wolnych ruchów żuchwy i głowy 

- promieniowanie bólu ze s.s.ż. i z mięśni narządu żucia oraz mięśni okolicznych d zębów górnych lub dolnych, do języka, gardła, ślinianki przyusznej, podniebienia, zatoki szczękowej oraz oczu,oczodołu i uszu, do okolicy poza uchem i nad- oraz podgnykowej, szyi, karku, ramion, wzdłuż kręgosłupa, kończyny górnej do palców, jak również do kończyny dolnej. 

   Biorąc pod uwagę to, że w większości przypadków dolegliwości czaszkowo-żuchwowych, dochodzi do podrażnień mięśniowo-stawowych, niezbędne jest prowadzenie umiejętnie dobranej rehabilitacji.

Moje publikacje:

Gorzałek J.: Biomechanika stawu skroniowo-żuchwowego (ssż) w aspekcie terapii manualnej. Medycyna Manualna 2009; 1-4: 44-48.

Gorzałek J., Gorzałek M.: Badanie układu ruchowego narządu żucia dla potrzeb fizjoterapii. Rehabilitacja w Praktyce 2010; 2: 10-14.

Gorzałek J.: Aspekty topograficzne układu ruchowego narządu żucia (URNŻ) dla potrzeb masażu. Rehabilitacja w Praktyce 2012; 4: 73-80.

Gorzałek J.: Aspekty fizjoterapii w leczeniu pacjentów z dysfunkcją narządu żucia ( kinezyterapia ). Twój Przegląd Stomatologiczny 2013; 9: 106-111.

Specjalistyczna rehabilitacja stawu skroniowo-żuchwowego powinna być stosowana przez odpowiednio przeszkolonych rehabilitantów (fizjoterapeutów)